SZYBKA INTERWENCJA MOŻE URATOWAĆ MU ŻYCIE!
Rozpoznanie Zespołu Dziecka Maltretowanego (ZDzM) jest często niełatwe, ponieważ trudno jest uwierzyć, że rodzic jest w stanie wyrządzić dziecku taką dotkliwą krzywdę. Dzieci maltretowane rzadko trafiają do szpitala, a w wywiadach dotyczących urazu zawarte informacje często są nieprawdziwe. Zatem na czym należy się skupić podejrzewając, że dziecko jest maltretowane? Przede wszystkim należy rozróżnić czy uraz jest efektem przypadku, czy nastąpił w sposób nieprzypadkowy. Jednak często trudno jest określić granicę między wypadkiem a skutkami maltretowania.
Do czynników sugerujących ZDzM należą:
- dziwne zachowanie dziecka lub opóźniony rozwój umysłowy;
- wielokrotne hospitalizacje z różnych przyczyn;
- rozbieżności między wywiadem a stanem klinicznym;
- patologia środowiska rodzinnego (alkoholizm, narkomania, kryminogenność, stały konflikt w rodzinie);
- zaburzenia osobowości rodziców.
Często zasadniczą rolę w rozpoznaniu ZDzM odgrywa wywiad. Ze względu na trudności w uzyskaniu danych od dziecka bądź ukrywanie prawdy przez rodziców, jeżeli dane z przeprowadzonej rozmowy z rodzicami nie są zgodne ze stanem zdrowia dziecka, wówczas można podejrzewać maltretowanie. Również wiek dziecka jest tutaj ważnym czynnikiem, bowiem przemoc wobec dzieci zaczyna się zwykle między 3. miesiącem a 4. rokiem życia dziecka. Uwagę trzeba też zwrócić na czas pomiędzy wystąpieniem urazu a zgłoszeniem tego lekarzowi. Należy też porównać podaną przez rodziców przyczynę urazu do wieku i możliwości dziecka (np. niemowlę nie jest w stanie samo odkręcić gorącej wody). Ważną wskazówką może też być szybka poprawa stanu zdrowia dziecka w szpitalu w kontraście do wyraźnego pogorszenia w domu.
Charakterystyka urazów wskazujących na prawdopodobieństwo maltretowanie dziecka:
- Ślady na skórze:
– liczne ślady z ostrym brzegiem na miękkich częściach ciała;
– ślady rąk, palców na policzku;
– ślady związania, duszenia, szczypania;
– ślady zębów (jeśli rozstaw kłów wynosi powyżej 3 cm, to świadczy o ugryzieniu zębami stałymi);
– odciski przedmiotów (sznur, pas, narzędzia kuchenne);
– symetryczne wylewy w okolicy oczu i narządów płciowych;
– wylewy wzdłuż fałdów pośladkowych.
- Oparzenia:
– symetryczne i głębokie oparzenia rąk i nóg;
– liczne wylewy i blizny w różnym stadium gojenia;
– współistniejące inne objawy maltretowania lub zaniedbania;
– wcześniejsza hospitalizacja z powodu urazu nieprzypadkowego;
– większe niż dwie godziny opóźnienie w zgłoszeniu urazu lekarzowi;
– ślady oparzeń, których czas lekarz określiłby jako wcześniejszy niż podają rodzice;
– niezgodność relacji rodziców dotyczącej okoliczności zdarzenia pod względem wieku i możliwości dziecka;
– rodzice twierdzą, że dziecko zostało poparzone, ale nie było świadków wypadku;
– oparzenie spowodowało inne dziecko lub rodzeństwo (co oczywiście jest możliwe);
– to nie rodzice, lecz krewni lub znajomi przynoszą dziecko do lekarza (w 72% poparzeń nieprzypadkowych);
– w rodzinie były wcześniej inne przypadki poparzeń.
- Złamania:
– wiek dziecka poniżej 3. roku życia (78% złamań nieprzypadkowych);
– niewiarygodność relacji rodziców dotyczącej okoliczności zdarzenia;
– niezgłoszenie przez rodziców poprzednich złamań;
– brak dokumentacji medycznej dotyczącej poprzednich złamań;
– złamania mostka, łopatki;
– złamania żeber (zwłaszcza w odcinku tylnym);
– złamane wyrostki kolczyste kręgów;
– złamanie obojczyka;
– złamania kości piszczelowej i udowej u niemowląt;
– złamania kości palców u dzieci, które jeszcze nie potrafią chodzić.
- Urazy głowy:
– wywołują nieodwracalnych zmiany neurologiczne;
– powodują poważne upośledzenia rozwoju;
– są częstą przyczyną zgonów w wyniku maltretowania.
PAMIĘTAJ! JEŻELI PODEJRZEWASZ MALTRETOWANIE DZIECKA, NIE ZWLEKAJ Z POMOCĄ! SZYBKA INTERWENCJA MOŻE URATOWAĆ MU ŻYCIE!
